پایگاه خبری اتحاد ما: شرایط کودکان در زمان بحران و نحوه برخورد والدین با آن‌ها، از شنیدن اخبار تا مواجهه با پیامدهای بحران، مسئله‌ای بسیار حیاتی است که والدین باید با دانش و آگاهی علمی به آن بپردازند. در این زمینه، دکتر علی بهرام نژاد، مدیر گروه سلامت روانی اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی کرمان، نکات ارزشمندی را از طریق روابط عمومی این دانشگاه در اختیار رسانه‌ها قرار داده است که خواندن آن خالی از لطف نیست.
وی در روز سه‌شنبه توضیح داد: کودکان نیز مانند بزرگسالان تحت تأثیر بحران‌ها و حوادث قرار می‌گیرند، اما واکنش آن‌ها به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از جمله میزان مواجهه با بحران، سطح رشد، واکنش اطرافیان، حمایت خانواده و جامعه، مهارت‌های سازگاری و تاب‌آوری کودک.
بهرام نژاد افزود: کودکان کم‌سن‌تر به دلیل ناتوانی در بیان احساسات و افکار خود، علائم متفاوتی مانند اضطراب، کابوس‌های شبانه، گریه، پرخاشگری، افت تحصیلی و گوشه‌گیری نشان می‌دهند.
مدیر گروه سلامت روانی اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی کرمان تأکید کرد که ارائه خدمات و حمایت‌های روانی اجتماعی نقش مهمی در کمک به کودکان و نوجوانان در مواجهه با بحران‌ها دارد. او گفت: فعالیت‌هایی که به کودکان امکان بیان احساسات و افکار را می‌دهد و حس مسئولیت و مشارکت را در آن‌ها تقویت می‌کند، بسیار اهمیت دارد.
وی در پاسخ به این سؤال که والدین چگونه باید عمل کنند، بیان داشت: والدین باید به کودکان اطمینان دهند که واکنش‌هایشان طبیعی است و فضایی فراهم کنند تا احساسات و مشکلات خود را بیان کنند. همچنین تشویق به انجام فعالیت‌هایی مانند نمایش، قصه‌گویی، نقاشی، مجسمه‌سازی، خواندن قصه یا شعر با صدای بلند و انجام کارهای ساده منزل می‌تواند به کودکان کمک کند.
بهرام نژاد بازی را یکی از راه‌های مؤثر کاهش استرس کودکان دانست و گفت: بازی‌هایی که باعث حرکت عضلات بزرگ مانند دویدن، توپ بازی و طناب بازی می‌شوند، همچنین بازی‌هایی که توازن جسمی و ذهنی کودک را تقویت می‌کنند، در کاهش استرس بسیار مفیدند.
این روانشناس افزود: ایجاد آسایش جسمانی با تأمین نیازهای اساسی، جلوگیری از جدایی‌های غیرضروری، حفظ خواب منظم، تشویق به ابراز احساسات از طریق بازی، کنترل تماشای برنامه‌های مرتبط با حادثه، توجه و همدلی با کودک، تعدیل انتظارات در خانه و مدرسه، گوش دادن به بازگو کردن مکرر حادثه توسط کودک، اجتناب از فشار برای صحبت درباره احساسات، تشویق به بازگشت به فعالیت‌های اجتماعی و تحصیلی، و پاسخگویی صادقانه به سوالات کودک از جمله اقدامات مهم والدین است.
وی همچنین توصیه کرد که والدین از پاسخ‌های مبهم و غیرواقعی پرهیز کنند و به تدریج نظم روزانه، خواب و تغذیه کودک را به حالت قبل از بحران بازگردانند. رفتارهایی مانند شب‌ادراری، افت تحصیلی و ناخن جویدن را بپذیرند و بدون سخت‌گیری به کودک آرامش دهند، او را تنبیه نکنند و در صورت ادامه علائم روانی، کودک را به پزشک ارجاع دهند.