محسن قمری، سرپرست میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان بم، روز شنبه در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری اتحاد ما، درباره شایعات خشکاندن عمدی باغات در بم توضیح داد: یکی از دلایل خشک شدن باغها، تقسیم ارث و چند مالک شدن باغها پس از فوت مالک اصلی است که گاهی مالکان جدید به باغها رسیدگی نمیکنند و این باعث خشک شدن نخلها میشود، البته این موارد زیاد نیست. پیشتر برخی منابع و مسئولان شهرستان از خشک شدن حدود ۶۰۰ هکتار نخلستان پس از ثبت جهانی منظر فرهنگی بم خبر داده بودند و برخی کارشناسان، ساخت و ساز را عامل عمدی این خشکیدگیها میدانستند. دادستان بم نیز هشدار داده بود که خشکاندن درختان جرم است و با آن برخورد خواهد شد.
قمری افزود: اگر کسی بخواهد باغ خود را برای ساخت و ساز به عمد خشک کند، در زمان دریافت پروانه از شهرداری و استعلام میراث فرهنگی، با توجه به تصاویر و مستندات موجود، درخواست او رد میشود و اجازه ساخت و ساز نخواهد داشت. وی تاکید کرد که خشکاندن عمدی باغ مقرون به صرفه نیست و باغهای بم جزو چشماندازها و منظر فرهنگی ارزشمند هستند که باید حفظ شوند. هر باغی که خشک شود، چه عمدی و چه غیرعمدی، باید احیا و به حالت اولیه بازگردد.
وی همچنین به آسیبهای زلزله ویرانگر سال ۸۲ بم اشاره کرد و گفت: زلزله به باغها و مسیرهای آبیاری خسارت زد که طبیعی است و در برخی موارد باعث آسیب به نخلها شده است. درباره نقشه هوایی منظر فرهنگی بم نیز گفت: نقشههای هوایی در سالهای مختلف تهیه شده و نظارت کاملی بر این محدوده وجود دارد، هرچند تخلفاتی ممکن است رخ دهد اما گسترده نیست.
قمری افزود: احیای باغها و نخلستانهای خشک شده پیگیری میشود و چند سال پیش با همکاری جهاد کشاورزی، نهال رایگان بین باغداران توزیع شد. وی تاکید کرد که خشکیدگی گستردهای در باغات منظر فرهنگی بم وجود ندارد و شهرداری برای صدور پروانه ساخت و ساز مسکونی و تجاری، حتما از میراث فرهنگی و پایگاه جهانی استعلام میگیرد.
وی در ادامه گفت: در کل شهر بم که شامل ارگ تاریخی و منظر فرهنگی ثبت شده است، محدودیتهای ساخت و ساز وجود دارد و ارتفاع بناها نباید بیش از ۱۰ متر باشد. هرچند ممکن است تخلفاتی رخ دهد، اما قوانین و ضوابط سختگیرانه مانع تخلفات گسترده شده و خطری برای خارج شدن ارگ بم و منظر فرهنگی آن از فهرست جهانی وجود ندارد. ساخت و سازهای انجام شده تهدید جدی نیستند اما میتوانند خطرزا باشند.
پایگاه خبری اتحاد ما یادآور میشود که ارگ بم با قدمتی ۲۵۰۰ ساله و مساحتی حدود ۲۰۰ هزار متر مربع، در جنوب شرقی ایران و حاشیه کویر لوت واقع شده و به عنوان بزرگترین بنای خشتی جهان شناخته میشود. این بنای تاریخی تا حدود ۹۰ سال پیش مسکونی بوده است. شهرستان بم در فاصله ۱۹۵ کیلومتری شرق کرمان قرار دارد و علاوه بر ارگ تاریخی، میزبان سه اثر جهانی دیگر شامل قناتهای قاسم آباد و اکبر آباد و بخشی از بیابان لوت است. همچنین خانه تاریخی عامریها، کارخانه حناسابی، روستای ییلاقی دِهبَکری، قلعه برج معاذ، قیصریه زردشتیان و پناهگاه حیات وحش زریاب از جاذبههای مهم تاریخی و گردشگری بم به شمار میروند.